Mikołaj jest postacią historyczną. Urodził się w Patras w Licji ok. 270 roku Gdy rodzice wymodlonego jedynaka Teofan i Noona zmarli w wyniku zarazy, osierocając go w młodym wieku i pozostawiając znaczny majątek, Mikołaj nie czerpał z niego zysków, a dzielił się nim, z potrzebującymi. Czynił to jednak anonimowo. I tak pamięć o nim stała się przykładem, do naśladowania. Starszy pan z białą brodą, w czerwonym kostiumie i z głośnym śmiechem – w ten sposób od lat jest pokazywana postać św. Mikołaja. Tak naprawdę był biskupem i pomagał potrzebującym.– Ta postać została wytworzona przez plastyka pracującego dla koncernu Coca-Cola w 1931 roku – mówi Jan Matysik z agencji Cumulus. – Została ona wykorzystana do celów typowo komercyjnych. Ta postać jest bardzo spójna pod kątem komercyjnym i marketingowym. Jest to osoba starsza, w rozmiarze XXL, bardzo często kojarzona przez konsumentów na całym świecie jako ktoś, kto jest bardziej rubaszny, ale też ktoś, kto jest sympatyczny i ma pewnego rodzaju dystans do świata. Ma też długą, piękną, białą brodę, nosi czapkę, jest zawsze uśmiechnięty. Skoro on daje nam prezenty, jest ciągle uśmiechnięty i niczego od nas nie oczekuje, to takiej osoby trudno nie pokochać.– Jeżeli sięgamy do historii i tego, co wiemy na temat św. Mikołaja, a nie jakiegoś krasnala zwanego Mikołajem, to był on biskupem Miry – mówi ks. prof. Marcin Wysocki z Wydzialu Teologii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. – Przyszedł na świat prawdopodobnie w Grecji, w III wieku. Żył na przełomie III/IV wieku. Zasłynął przede wszystkim jako człowiek czyniący wiele dobra, jako ten, który swój majątek, jaki miał po śmierci rodziców, miał rozdać ubogim, a później jako biskup też przekazywał pieniądze na biednych, samotnych i potrzebujących pomocy.– Pamiętam jeszcze czasy, w których funkcjonowały obie te postaci – mówi Jan Matysik. – Wydaje mi się, że czasem dobrze jest, że nie łączymy tego sacrum i profanum tak bardzo bezpośrednio. Wyobrażam sobie, że mielibyśmy reklamę, w jakiej nasz święty biskup z Miry proponuje nowy majonez, który jest w cenie 2,99 za słoiczek. Myślę, że nie byłoby to zbyt eleganckie. Natomiast taka osoba, która mówi „Ho, ho ho! Merry Christmas!” i proponuje nam nowy telewizor w promocji mieści się jeszcze w tej konwencji świątecznej.– Jeden z rysunków, który bardzo mi się podoba, to ten prawdziwy św. Mikołaj w mitrze, ciągnący za czapkę po ziemi tego krasnala, i mówiący: „Nie będzie mi tu pajacował”. To jest element naszej popkultury, więc niech on dalej reklamuje Coca-Colę, niech pojawia się w różnych reklamach, ale my powinniśmy przede wszystkim zwracać uwagę na to, że mamy takiego orędownika, takiego patrona, który oprócz rzeczy ziemskich, prezentów na Ziemi, jest w stanie dać nam znacznie więcej. Powinniśmy to przekazywać i o tym mówić, że ten święty Mikołaj to nie tylko ten krasnal ubrany na czerwono, ale ktoś inny, kto istniał naprawdę, był biskupem, został świętym. A kto chce, niech wierzy i przyjmuje tego czerwonego krasnala – mówi ks. prof. Marcin Wysocki .Święty Mikołaj zmarł 6 grudnia około roku 350 i został pochowany w Mirze. InYa/ opr. DySzczNa zdj. Ikona Aleksa Pietrowa z 1294 roku, przedstawiająca św. Mikołaja / fot. Urodził się 23 grudnia 1880 r. w serbskiej wsi Lelić. Niespotykanie zdolny i bogobojny. Mając dwadzieścia dwa lata, ukończył już Seminarium Duchowne św. Sawy w Belgradzie. Po otrzymaniu doktoratu z teologii w szwajcarskim Bernie wrócił do Serbii i złożył śluby zakonne w monasterze Rakovica. Wkrótce, już jako archimandryta, nauczał w Seminarium Duchownym w Belgradzie oraz
Obdarowywanie się prezentami jest bardzo miłe. Chyba dlatego tak bardzo lubimy świętego Mikołaja. Najczęściej święty Mikołaj kojarzy nam się z czerwonym strojem i czapką oraz z prezentami na wielkich saniach zaprzęgniętych przez renifery. Jaka jest prawdziwa historia świętego Mikołaja? Kim naprawdę był? Najczęściej w nocy z 5 na 6 grudnia przychodzi Mikołaj zostawia dzieciom prezenty. Oczywiście tym, które były grzeczne, ale rzadko zdarza się, żeby któreś dziecko nie dostało tego dnia prezentu, chociaż symboliczne rózgi też bywają. Rankiem najmłodsi - znajdują prezenty ukryte w bucie, pod poduszką, długiej skarpecie, czy w innym miejscu. Choć na upominki najbardziej czekają właśnie dzieci, to mikołajkowy zwyczaj wręczania sobie różnych drobiazgów cieszy również dorosłych. Z pewnością 6 grudnia to dobra okazja, aby pokazać bliskim, że są dla nas ważni. Kim jednak tak naprawdę był święty Mikołaj i skąd wziął się zwyczaj obdarowywania prezentami w tym dniu?Mikołajki obchodzimy na cześć św. Mikołaja, biskupa Miry. Urodził on się w Patarze na terenie obecnej Turcji około 270 roku . Słynął z życzliwości, dobrego serca i wyczulenia na krzywdę innych. Od najmłodszych lat był bardzo pobożny i chętnie pomagał ubogim, co było o tyle łatwiejsze, że jego rodzice byli bardzo zamożnymi z legend głosi, że jeden z mieszkańców Patary, który popadł w nędzę, postanowił sprzedać swoje trzy córki do domu publicznego. Gdy biskup dowiedział się o tym, nocą wrzucił przez komin trzy sakiewki z pieniędzmi. Wpadły one do pończoch i trzewiczków, które owe córki umieściły przy kominku dla wysuszenia. Stąd w krajach, gdzie w powszechnym użyciu były kominki, powstał zwyczaj wystawiania przy nich bucików lub skarpet na prezenty. Tam, gdzie kominków nie ma, św. Mikołaj po cichutku wsuwa prezenty pod poduszkę śpiącego biskupem zasłynął wśród wiernych jako dobroczyńca i gorliwy duszpasterz. Był orędownikiem biednych. Uratował też przed śmiercią trzech drobnych złodziejaszków upraszając cesarza Konstantyna I Wielkiego o darowanie im jedne z wielu cudownych historii o życiu biskupa Miry, które przyczyniły się do jego beatyfikacji i na zawsze rozsławiły imię Mikołaja jako orędownika biednych i potrzebujących pomocy. Z pewnością niewiele osób wie, że św. Mikołaj jest również patronem marynarzy. Podczas jego pielgrzymki do Jerozolimy na morzu rozpętała się potężna burza. Wokół biskupa zgromadziła się cała załoga prosząc go o wstawiennictwo do Boga, który wysłuchał modlitw i statek ocalał. Kult świętego Mikołaja zaczął się szybko rozpowszechniać w całym chrześcijańskim świecie. Świadczy o tym przede wszystkim liczba kościołów, które nazywane zostały jego imieniem. W samym Rzymie jest ich 11,natomiast w Polsce, aż 327. Popularyzację wizerunku świętego Mikołaja zawdzięczamy przede wszystkim Holendrom. Święty Mikołaj był bowiem patronem Amsterdamu i otaczano go tam szczególną czcią. Przedstawiany był jako stary człowiek w szatach biskupa, który jeździł na ośle. W Holandii zapiski o świętowaniu 6 grudnia pochodzą już z XIV wieku, kiedy uczniowie oraz członkowie chóru kościelnego dostawali kieszonkowe i mieli dzień wręczania sobie prezentów w dzień św. Mikołaja przyjął się szybko także wśród innych mieszkańców, a 6 grudnia 1804 roku urządzono pierwsze mikołajki w Polsce. Na temat tej tradycji w Polsce można przeczytać w tekstach z XVIII wieku. Oczywiście ówczesne podarki były skromniejsze od tych dzisiejszych. Grzeczne dzieci dostawały jabłka, złocone orzechy, czy też pierniki oraz drewniane krzyżyki. W miarę upływu czasu mikołajki nie były już kojarzone z rocznicą śmierci świętego Mikołaja, tylko z rubasznym, starszym panem w czerwonym stroju. Taki wizerunek świętego Mikołaja narodził się w Stanach Zjednoczonych w latach 30. ubiegłego wieku i przetrwał do pamiętać, że obchodzenie dnia świętego Mikołaja ma jeden cel - jest to niesienie radości innym. Dlatego 6 grudnia myślmy przede wszystkim o tym, żeby zrobić coś dobrego i miłego dla drugiej osoby. Pamiętajmy także, żeby ta potrzeba rodziła się z ofertyMateriały promocyjne partnera
- Mamy do czynienia z niedobrym zjawiskiem komercjalizacji symboli. Trudno z tym zjawiskiem walczyć. Rodzice muszą jednak wiedzieć, że Święty Mikołaj był biskupem. Wtedy renifery odskoczą
Tag: święty Mikołaj biskup Wszystko o świętym Mikołaju Święty Mikołaj ciekawostki. Skąd wziął się św. Mikołaj, jak wygląda, gdzie mieszka, czy ma rodzinę i jakie imiona maja jego renifery. NAwet adres do św. Mikołaja! Co wiemy o świętym Mikołaju? 1) Osoba, którą naśladują wszystkie Mikołaje, jest biskup Mikołaj… Czytaj więcej > 1 of 1 Religijne puzzle o tematyce religijnej. Święty MIKOŁAJ BISKUP z dziećmi. Obrazek składający się z 40 części. Wykonany z tektury o grubości 1 mm.
Jeden z najbardziej rozpoznawalnych świętych – zawłaszczony przez popkulturę i komercję. Święty Mikołaj. Jaki jest pełny obraz biskupa Miry? Nie zgadzam się ze współczesnym przekazem medialnym, odartym z szat sakralnych, który pokazuje św. Mikołaja jako skrzata, krasnala, dziadka mroza, pajaca, człowieka przybywającego saniami z Północy, który kieruje się ekonomią i zyskiem. Święty Mikołaj. Brodaty, dobroduszny, zabawnie pohukujący, rubaszny starszy pan rozdający prezenty – to wizerunek świętego funkcjonujący w mediach, reklamach, na sklepowych wystawach, a w związku z tym często w świadomości współczesnych. Jest to jednak obraz zubożony, a nawet karykaturalny. Pierwowzór – postać historyczna – biskup Miry może się pochwalić znacznie szerszym zakresem działania i głębszym przesłaniem. Fakty Św. Mikołaj urodził się w zamożnej rodzinie w Bari na południu Włoch. Od młodości odznaczał się pobożnością i wrażliwością na potrzeby ludzi biednych i opuszczonych. Po śmierci rodziców majątek rozdał potrzebującym. Był biskupem Miry w Azji Mniejszej. Zmarł 6 grudnia ok. 352 r. Kult św. Mikołaja z Miry i Konstantynopola, gdzie był czczony już w VI w., rozpowszechnił się po ówczesnym świecie chrześcijańskim na Wschodzie i Zachodzie. Tradycja św. Mikołaj, Witowice, arch. krakowska Tradycja opowiada o wielu dziełach, które uczynił w swoim życiu, a które przyniosły mu tytuł patrona bezinteresownej dobroci. Do najbardziej znanych należy opowieść o 3 pannach, córkach zubożałego szlachcica, którym biskup pod osłoną nocy przekazał posag, umożliwiając im tym samym wyjście za mąż i założenie rodzin. Okazywał też ogromne miłosierdzie w stosunku do więźniów i dzięki jego wstawiennictwu u władz cesarskich wielu z nich odzyskało wolność. Przywrócić świętemu prawdziwe oblicze O właściwy wizerunek św. Mikołaja zabiega Kościół katolicki, a przede wszystkim parafie pod wezwaniem świętego. Taki cel przyświeca Orszakowi św. Mikołaja, organizowanemu przez parafię św. Mikołaja w Lublinie. Pomysłodawcą przedsięwzięcia jest proboszcz parafii ks. Piotr Kawałko. Przez długie lata św. Mikołaj czczony był jako patron bydła domowego, chroniący je przed pojawiającymi się zarazami. – Nie zgadzam się ze współczesnym przekazem medialnym, odartym z szat sakralnych, który pokazuje św. Mikołaja jako skrzata, krasnala, dziadka mroza, pajaca, człowieka przybywającego saniami z Północy, który kieruje się ekonomią i zyskiem – mówi dobitnie ks. Kawałko. – My chcemy pokazać Mikołaja prawdziwego – jako biskupa, kapłana, konkretną postać historyczną. – Św. Mikołaj to ikona dobroczynności – podkreśla – Jako biskup dzielił się z potrzebującymi dobrami materialnymi, ale wskazywał, że ważniejsze są dary duchowe, np. miłość, wiara, nadzieja, a także czas i spotkanie. Tego w dzisiejszym świecie brakuje, a na te wartości wskazuje św. Mikołaj. Poświęcał swój czas potrzebującym, spotykał się z ludźmi, którzy stracili wiarę, nadzieję, byli odrzuceni, poniżeni, zepchnięci na margines, on wychodził do nich, dawał im nadzieję, dzielił się otwartością. Orszak św. Mikołaja, Lublin Na tym jednak pochwały św. Mikołaja się nie kończą. – Św. Mikołaj to doskonały wychowawca i pedagog, patron i orędownik najmłodszych – przypomina ks. Kawałko – który zwracał uwagę na aspekt wychowawczy obdarowywania, nie tylko przyjmowania. Chcemy w naszej parafii stworzyć sanktuarium dobrego wychowania młodego pokolenia. Pomaga nam w tym Fundacja Szczęśliwe Dzieciństwo. W Polsce kult św. Mikołaja był bardzo popularny, do dziś pod jego wezwaniem jest 327 kościołów, z głównym sanktuarium w Pierścu Cieszyńskim. Św. Mikołaj z Miry czczony jest jako patron bezinteresownej dobroci, handlarzy, żeglarzy, kupców, pasterzy, więźniów, ale też pomyślnego zamążpójścia. Wierzenia ludowe uznawały go za szczególnego opiekuna zwierząt i ptaków. Przez długie lata czczony był jako patron bydła domowego, chroniący je przed pojawiającymi się zarazami. Lud Białorusi, Ukrainy, a także Polski żywił przekonanie, że św. Mikołaj ma władzę poskramiania wilków oraz pełni opiekę nad pasterzami i ich trzodami. Dlatego właśnie 6 grudnia pasterze składali mu specjalne ofiary w postaci wieńców z lnu i konopi, kładąc na nich jaja kurze i gęsie. Tego dnia prowadzono też na plebanię owce i baranki. Podobnie jak na całym świecie, tak i w Polsce rozpowszechnił się zwyczaj obdarowywania dzieci upominkami, które 6 grudnia przynosi św. Mikołaj. Na początku były to głównie orzechy, owoce i słodycze. Z czasem prezenty przesłoniły pierwotny wizerunek świętego, a jak mówi ks. Piotr Kawałko: – Święty Mikołaj daje o wiele więcej niż to, co się pokazuje, obdarza o wiele większymi darami niż zwykły materialny prezent. NOWOŚĆ | SU TARROCAPrzeczytaj Nawet wzorca wg COBORU
Potem zaprosił trzech dowodzących wyprawą oficerów do pałacu biskupiego. Zostali oni oskarżeni o nadużycia i skazani na śmierć. W noc przed egzekucją oficerowie prosili w modlitwach biskupa Mikołaja o pomoc. Biskup objawił się w śnie tych, którzy skazali oficerów. Nazajutrz zostali uniwinnieni. Legenda o żołnierzach Sobota, 28 listopada 2020 (15:13) Czerwony strój, długa biała broda, sanie z reniferami... I oczywiście wór pełen prezentów. To pierwsze skojarzenia nasuwające się na myśl o Świętym Mikołaju. A jednocześnie dowód na to, jak inne są nasze wyobrażenia o tej postaci od tych, które ludzie mieli jeszcze... w XIX wieku. W średniowiecznych przekazach historycznych pojawiały się informacje o biskupie Mikołaju, który żył w tureckim mieście Mira na przełomie III i IV stulecia. Jego życie jest owiane wieloma legendami, ale we wszystkich pojawia się jako ten, który czynił dobro, a jednocześnie odznaczał się dyskrecją. według podań biskup miał rozdać swój majątek biednym. Postać ta była czczona od IX wieku - 6 grudnia w Konstantynopolu odbywały się uroczystości z okazji święta Mikołaja. Popularność postaci i jej święta rozprzestrzeniła się na cały świat chrześcijański. Przez wieki wykształciły się rozmaite zwyczaje związane z obchodami tego dnia - na przykład we Francji zakonnice zanosiły paczki z upominkami dzieciom z biednych rodzin. Z czasem wizerunek Mikołaja zaczął ulegać zmianie. Pierwszym bodźcem była postać Sinterklaasa pojawiająca się w tradycji holenderskiej - szczupły mężczyzna w podeszłym wieku, ubrany w tradycyjną szatę biskupią i przybywający do Holandii na statku parowym z Hiszpanii. Rozdawał on upominki dzieciom, które jednak musiały na to zapracować dobrymi uczynkami. Ten wizerunek Mikołaja jest zdecydowanie bliższy naszym współczesnym wyobrażeniom. Te jednak ukształtował tak naprawdę XIX-wieczny rysownik Thomas Nats. Amerykański karykaturzysta w 1881 roku w tygodniku Harper's Weekly opublikował ilustrację, na której św. Mikołaj rozdaje prezenty żołnierzom biorącym udział w wojnie secesyjnej. Co ciekawe, to on prawdopodobnie jako pierwszy przedstawił Świętego Mikołaja z charakterystyczną, elfią czapką zamiast mitry. Nats wzorował się na wizerunku Mikołaja z wiersza "Noc Wigilijna" Clementa Clarke’ Moore’a z 1822 roku, gdzie po raz pierwszy opisany został nie jako postać duchowna, ale rubaszny człowiek w futrze, palący fajkę. Mało tego Nats przedstawił go na jednym z rysunków na Biegunie Północnym. Stąd już blisko do Laponii! Ulokowanie w tym regionie Finlandii jowialnego staruszka wraz z fabryką zabawek i wioską elfów zawdzięczamy właśnie fińskiemu dziennikarzowi. W jednej ze swoich audycji opowiadał o Świętym Mikołaju, którego na własne potrzeby umieścił w Laponii. Historia okazała się na tyle atrakcyjna, że faktycznie powstała w tym regionie wioska Świętego Mikołaja z prawdziwego zdarzenia. Znajduje się na obrzeżach miasta Rovaniemi i jest prawdziwą atrakcją turystyczną. Wizerunek Mikołaja, jaki występuje w czasach współczesnych, spopularyzował w latach 30. koncern Coca-Cola. Amerykański ilustrator Huddon Sundblom stworzył do reklamy tego napoju rysunek jowialnego staruszka z białą brodą, wąsami i bokobrodami w czerwonym płaszczu. Pod tą postacią Mikołaj znany jest na całym świecie, popularności mogą mu pozazdrościć największe gwiazdy show-biznesu i celebryci. CZYTAJ RÓWNIEŻ: Jak Święty Mikołaj stał się celebrytą Warto pamiętać, że nie w każdym kraju to Mikołaj przynosi prezenty pod choinkę. W Rosji na przykład obdarowującym jest Dziadek Mróz, w Hiszpanii - Trzej Królowie, a we Francji - Pere Noel, Julemand w Norwegii i Babbo Natale we Włoszech. Ciekawie wygląda tradycja przynoszenia prezentów w Holandii. Tu podarki rozdaje wspomniany Sinterklaas - postać wzorowana na tradycyjnym wyglądzie Świętego Mikołaja - biskupa kościoła katolickiego. Towarzyszy mu zwykle pomocnik niosący na plecach worek z prezentami - Czarny Piotr. Czemu jednak w Holandii Sinterklaas przyjeżdża... z Hiszpanii? W dawnych czasach określenie "daleki kraj" kojarzyło się Holendrom z Hiszpanią, więc automatycznie przyjęto, że Mikołaj przybywający z daleka, pochodzi właśnie z rejonu Półwyspu Iberyjskiego. Tej tradycji nie zmieniono do dziś. Święty Wojciech, męczennik, patron Polski. Biskup w Pradze. Jego życiorys okazał się ważny dla naszej historii. Obecnie jest to również patron Polski. Biografia jego pełna była tragicznych wydarzeń, a jego śmierć i to jak zginął miało istotne znaczenie dla ówczesnej sytuacji politycznej naszego państwa. Same losy jego oraz
Święta Bożego Narodzenia pełne są symboli i tradycji charakterystycznych i typowych dla różnych części świata, jednak jednym z ich największych, współczesnych symboli jest postać ubranego w czerwony płaszcz i charakterystyczną czapkę z pomponem, nieco grubszego starszego mężczyzny z białą brodą. Mało kto jednak wie, że postać ta jest sama w sobie zlepkiem symboli i tradycji z całego świata, a swój współczesny wygląd zawdzięcza długiej ewolucji. Postać Świętego Mikołaja to zarówno postać typowo popkulturowa jak i historyczna. Wszystko zaczęło się od Św. Mikołaja, biskupa Miry, który według różnych legend pomagał ubogim, zwłaszcza dzieciom – istnieje wiele różnych wersji jego historii, przez co nie można jednoznacznie powiedzieć która jest najbardziej bliska prawdzie. Pierwsze konkretne informacje na jego temat pojawiły się w VI wieku. Według nich urodził się w 270 roku i zmarł 6 grudnia 345 lub 352 roku. Z czasem, w tradycji chrześcijańskiej dzień 6 grudnia, zaczęto obchodzić jako dzień pamięci o nim. Tradycją stało się wręczanie tego dnia dzieciom prezentów. Sinterklaas i Zwarte Piet (fot. Tenorio81/Wikimedia Commons) Według tradycji, grzeczne dzieci otrzymują tego dnia prezenty umieszczone w skarpecie lub bucie, albo pod poduszką. Niegrzeczne dzieci otrzymują natomiast rózgę. Tradycja ta wiąże się z legendą o Św. Mikołaju, który postanowił pomóc człowiekowi, który z powodu braku pieniędzy chciał sprzedać swoje trzy córki do domu publicznego. Dowiedziawszy się o tym, wrzucił przez komin trzy sakiewki z pieniędzmi, które wpadły do pończoch i butów suszących się przy kominku (warto dodać, że legenda ta pojawiła się w IX wieku). Z czasem postać Św. Mikołaja zaczęła ewoluować, a wraz z wprowadzeniem kalendarza gregoriańskiego, różniącego się od kalendarza juliańskiego, tradycje z 6 grudnia zaczęto łączyć z dniem Bożego Narodzenia – ze względu na to, że daty te w obu kalendarzach wypadały koło siebie. Duży wpływ na postać Świętego Mikołaja miała również tradycja holenderska i postać Sinterklaasa, który pod pewnym względem wywodził się z legendy o Św. Mikołaju. Święty Mikołaj współcześnie Tradycje holenderskie z czasem zaczęły przenikać do kultury anglosaskiej, a w XVIII wieku zyskały popularność po drugiej stronie Atlantyku, w Ameryce. To właśnie wówczas zaczęła rodzić się współcześnie znana nam postać Świętego Mikołaja. W opublikowanym w 1823 roku wierszu „Noc wigilijna” Święty Mikołaj po raz pierwszy pojawił się na saniach ciągniętych przez renifery (wcześniej w kulturze holenderskiej jego pomocnikiem był ciemnoskóry Zwarte Piet). 1 stycznia 1881 roku w gazecie Harper’s Weekly pojawił się natomiast rysunek przedstawiający Świętego Mikołaja w charakterystycznej czapce z pomponem zamiast mitry, będącej cechą charakterystyczną postaci biskupa Św. Mikołaja. W kolejnych latach, głównie za sprawą Amerykanów, Święty Mikołaj zaczął zyskiwać kolejne atrybuty znane nam współcześnie – charakterystyczny czerwony płaszcz, czarny pas, duży brzuch oraz pomocnicy w postaci elfów. Duży wpływ na popularyzację takiego wyglądu miały firmy promujące się w okresie świątecznym właśnie takimi postaciami. Jedną z nich był koncern Coca-Cola, który od 1930 roku korzystał w swoich reklamach z wizerunku Świętego Mikołaja stworzonego przez artystów Freda Mizena i Haddona Sundbloma. Święty Mikołaj współcześnie Z czasem wizerunek popkulturowy Świętego Mikołaja całkowicie zastąpił jego historyczny pierwowzór i zyskał popularność nie tylko w krajach anglosaskich, ale również w całej Europie. Każdy z krajów dokładał do niego swoje własne tradycje i cechy, dzięki którym powstały „lokalne wersje Świętego Mikołaja”. Dobrym przykładem może być występujący w Wielkopolsce, Ziemi Lubuskiej, Kujawach i na Warmii Gwiazdor. Obecnie Święty Mikołaj w popkulturowym znaczeniu zaczął stawać się ważniejszą częścią Świąt Bożego Narodzenia niż obchodzona tego dnia rocznica narodzin Jezusa Chrystusa, przez co święto to zaczęło tracić religijne znaczenie. Nie zmienia to jednak faktu, że Święty Mikołaj wywodzi się z tradycji chrześcijańskiej, która ewoluowała i zyskiwała świeckie cechy, zachowując jednak najważniejszy elementem, jakim było obdarowywanie innych prezentami. Święty Mikołaj (fot. Jonathan Meath) Gdybym miał spisać wszystkie swoje zainteresowania to nie starczyłoby mi życia. Głównie interesuję się historią, militariami i techniką a także fotografią, ale lista ta mogłaby być znacznie dłuższa. Skończyłem studia na kierunkach stosunki międzynarodowe oraz dziennikarstwo i komunikacja społeczna na Wydziale Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM.
Pierwowzorem świętego Mikołaja, który obdarowuje dzieci prezentami był żyjący na przełomie III i IV wieku Mikołaj, biskup starożytnego miasta Mira. Znany jest jako Mikołaj z Miry, Sanctus Nicolaus, Mikołaj z Bari. Mikołaj urodził się w Patarze na terenie obecnej Turcji w (około) 270 roku.
Św. Mikołaj, biskup Myry, należy do najbardziej znanych i czczonych świętych, i to zarówno przez katolików, jak i prawosławnych. To do jego grobu w Bari Urban II zwołał w 1098 r. synod, na którym próbowano znieść podziały w chrześcijaństwie. Do dziś ten starożytny biskup jest ukochanym świętym dzieci, kojarzonym z wymarzonymi prezentami pod choinką. Jego wspomnienie przypada według kalendarza gregoriańskiego 6 grudnia, a w kalendarzu juliańskim - w 13 dni później oraz 9 (22) maja. Greckie imię Mikołaj (Nikolaos) oznacza "zwycięzca ludu" (lub zwycięski lud). Ma ono odpowiedniki we wszystkich językach narodów chrześcijańskich, np. angielski i francuski Nicolas, niemiecki Niklas, Klaus, holenderski Niklaas, Claas, czeski i słowacki Mikuláš, węgierski Miklós i wiele innych, a dzień 6 grudnia - "Dies Natalis Sancti Nicolai" nosi nazwy: niemieckie - Nicolai hiemals, Niclastag, w językach skandynawskich - Nielsdag, po walijsku - Clawsdach. Mikołaj urodził się prawdopodobnie ok. 270 r. w Licji (południowe wybrzeże Azji Mniejszej) w miejscowości Patara jako jedyne dziecko zamożnego małżeństwa chrześcijańskiego. Od młodości wyróżniał się pobożnością i był bardzo wrażliwy na ludzkie nieszczęścia. Po śmierci rodziców dzielił się chętnie swoim majątkiem z biednymi. Gdy dowiedział się, że trzy córki ubogiego mieszkańca miasta nie mogą wyjść za mąż, gdyż ich ojca nie stać na posag, podrzucił im ukradkiem większą sumę pieniędzy. Tę przypowieść wykorzystał Dante w "Boskiej komedii". Wybrany biskupem Myry (Demre w dzisiejszej Turcji), Mikołaj podbił serca wiernych nie tylko gorliwością pasterską, ale także troską o potrzeby materialne wiernych. Zmarł, jak mówi tradycja, 6 grudnia między rokiem 345 a 352 w wieku prawie 70 lat. Podobno w chwili jego śmierci ukazały się anioły i rozbrzmiały chóry anielskie. Relikwie z Myry przywieźli 9 maja w 1087 r. do włoskiego Bari tamtejsi marynarze, chroniąc je przed muzułmanami, którzy podbili biskupią stolicę św. Mikołaja. Pamiątkę tego dnia odnotowano także w kalendarzach jako wspomnienie świętego. Wkrótce św. Mikołaj stał się patronem Bari - największego miasta nad Adriatykiem. W 1089 bł. Urban II poświęcił grobowiec świętego w bazylice jego imienia, a w 9 lat później zwołał do tego miejsca synod w celu przywrócenia jedności między Kościołem prawosławnym a rzymskim. Wśród 184 biskupów, którzy w nim uczestniczyli, był prymas Anglii św. abp Anzelm z Canterbury. W 1197 r. bazylikę w Bari, zbudowaną nad szczątkami świętego, konsekrował kanclerz cesarza Henryka VI, biskup Hildesheimu. Przechowywany jest tam dokument z XII w., opisujący dzieje sprowadzenie relikwii świętego. Do dziś zachowały się w Mirze ruiny kościoła św. Mikołaja. W Bari co roku, 9 maja, w rocznicę sprowadzenia tam relikwii świętego, obchodzone są okolicznościowe uroczystości. Największe obchody odbywają się na pełnym morzu. W przeddzień święta wypływa z portu najokazalszy statek z 2-metrowej wielkości figurą biskupa, któremu towarzyszą wierni w procesji na bogato zdobionych łodziach, stateczkach i kutrach. Po przybyciu figury na brzeg obwozi się ją po odświętnie przybranym mieście na specjalnie przygotowanym powozie. Ta procesja morska kończy się ogólnym świętowaniem i fajerwerkami. Następnego dnia w kościołach odprawiane są nabożeństwa, a główna liturgia sprawowana jest przy grobie świętego w bazylice w Bari. Nawiasem mówiąc pochowano tam także pochodzącą właśnie z Bari królową Boną, żonę Zygmunta Starego i matkę Zygmunta Augusta. Mauzoleum za głównym ołtarzem ufundowała jej córka, Anna Jagiellonka. Na sarkofagu umieszczone są rzeźby klęczącej królowej Bony, a po jej bokach - świętych patronów Polski i Bari: Stanisława i Mikołaja. Hołd relikwiom świętego oddał 26 lutego 1984 Jan Paweł II, który na pamiątkę swej wizyty przekazał bazylice pastorał. Niedawno o relikwie św. Mikołaja upomniał się turecki minister kultury, który uważa, iż powinny one spocząć w muzeum w dzisiejszym Demre (dawna Myra), "a nie w pirackim mieście". Rektor bazyliki w Bari o. Damiano Bova OP zapowiedział już jednak, że Kościół nie zamierza reagować na te roszczenia, bo "relikwie św. Mikołaja są dobrami religii, nie kultury. Nie są one przeznaczone do oglądania w muzeum, lecz powinno się im oddawać cześć". Wokół postaci św. Mikołaja narosło wiele legend. Najstarszy pisemny dowód oddawania czci biskupowi z Miry to tzw. "Praxis de stratelatis" - legenda o cudownym uratowaniu trzech namiestników, niesłusznie skazanych na karę śmierci przez cesarza Konstantyna Wielkiego (306-37). Zachowany obecnie opis powstał prawdopodobnie między 460 a 580 rokiem, ale być może istnieją jeszcze starsze pisma. Legenda ta była w średniowieczu tak popularna, że do dziś zachowało się jeszcze ponad 50 jej różnych rękopisów. Bardzo popularna była też legenda, jak to Mikołaj swoją modlitwą uratował od niechybnego utonięcia rybaków w czasie gwałtownej burzy. Dlatego czczony jest on także jako patron marynarzy i rybaków. Niedawno przedstawiciele patriarchatów prawosławnych, konferencji episkopatów katolickich i Kościołów ewangelickich z 16 krajów basenu Morza Śródziemnego zaproponowali, by św. Mikołaja ogłosić patronem tego akwenu. Najstarsza znana biografia biskupa z Myry - "Vita per Michaelem", powstała prawdopodobnie ok. 750-850 r. w Konstantynopolu. Wyprzedziła ona nieco później spisaną biografię "Methodius et Theodorus" datowaną na początek IX wieku. Św. Mikołaj jest patronem bardzo wielu miejsc: miast, regionów i krajów, Grecji, Rosji i Lotaryngii, szwajcarskiej diecezji Lozanna-Genewa-Fryburg itp. Przede wszystkim jednak obrały go za swego patrona miasta hanzeatyckie oraz Amsterdam, Ankona, Bari, Fryburg, Meran i Nowy Jork. Liczbę poświęconych mu kościołów i ołtarzy tylko w średniowiecznych Niemczech obliczano na 4-5 tysięcy. W wielu miastach istniały też bractwa św. Mikołaja, zakładane przez kupców, marynarzy i różne cechy rzemieślnicze. Jednym z najstarszych jest Bractwo św. Mikołaja w Kolonii, powstałe prawdopodobnie w 1201 r. Później w mieście tym działały jeszcze trzy inne bractwa noszące imię tego świętego. Istniały one również w Polsce, np. w Lublinie (od 1619), Żydowie koło Poznania, Maniszewie koło Obornik. Imię Mikołaja obrało pięciu papieży (w tym jeden antypapież), z których ostatni - Mikołaj V (Tommaso Parentucelli) kierował Kościołem w latach 1447-55. Św. Mikołaj jest patronem dziewcząt pragnących wyjść za mąż, kobiet chcących urodzić dziecko, noworodków, ludzi morza, flisaków, dokerów, kupców, młynarzy, pasterzy, rybaków, piekarzy, rzeźników, krawców, tkaczy, podróżnych i pielgrzymów, więźniów, adwokatów, notariuszy, handlarzy winem i zbożem, właścicieli i żebraków. Zaliczany był do Czternastu Świętych Wspomożycieli. W Polsce św. Mikołaj był również bardzo popularny. Pod jego wezwaniem jest 327 kościołów, w tym trzy katedry: w Elblągu, Kaliszu i Bielsku-Białej. Najokazalsze kościoły św. Mikołaja znajdują się w Gdańsku i Elblągu. Natomiast największe polskie sanktuarium ku czci tego świętego mieści się w Pierśćcu koło Skoczowa na Śląsku Cieszyńskim. Pierwszą poświęconą mu kaplicę zbudowano tam już w XIV wieku. Szczególną czcią otaczana jest cudowna figura św. Mikołaja, przy której wierni od lat wypraszają łaski zdrowia dla siebie i bliskich. Zwyczaj wręczania dzieciom prezentów powstał w średniowieczu. Zapoczątkowało go udzielanie stypendiów i zapomóg przez szkoły mające za patrona św. Mikołaja. Z upływem lat zwyczaj ten przekształcił się w obdarowywanie prezentami dzieci, a także wszystkich członków rodzin. Co najmniej od XV w. istniał zwyczaj budowania "łódeczek św. Mikołaja", w które święty miał składać prezenty. Z czasem łódeczki zastąpiły buty i skarpety, lub - w regionach protestanckich - adwentowe talerze z darami.

Abp Grzegorz Ryś. Źródło: YouTube / Archidiecezja łódzka. Święty Mikołaj jest patronem miłosierdzia, a my zrobiliśmy z niego patrona sprawiedliwości. Mówimy, że przynosi prezenty tylko grzecznym dzieciom, a on obdarował całkiem niegrzeczne dzieci i całkiem niegrzecznego tatę. Na tym polega miłosierdzie - żeby obdarowywać

Jak tam zalajkowani, byliście grzeczni w tym roku? Jesteście zadowoleni z mikołajkowych prezentów? Mamy dziś dla was kilka ciekawostek o Świętym Mikołaju, Rudolfie i mikołajkach. Zobaczcie zatem, czego być może nie wiedzieliście o kolesiu, który zostawił Wam dzisiaj paczkę pod poduszką 🙂 #1 Święty ma wiele imion My znamy Świętego Mikołaja, w Chinach wołają na niego Shengdan Laoren, w Anglii Father Christmas, we Francji Pere Noel, na Hawajach Kanakaloka, w Hiszpanii Los Reyes Magos, w Japonii Santa Kurohsu, w Rosji to Dziadek Mróz, a na Węgrzech Karácsony Apó. #2 Rudolfa wymyślili marketingowcy! Co by zrobił Mikołaj bez Rudolfa i jego czerwonego nosa? Pewnie jakoś by sobie poradził – tak jak mu to wychodziło do 1939 roku. Właśnie wtedy sieć domów towarowych Montgomery Ward poprosiło jednego ze swoich copywriterów o stworzenie opowieści, która da świętom jeszcze większego marketingowego kopa. Czerwononosy Rudolf trafił do kolorowej książeczki rozdawanej klientom sklepów i… świetnie się przyjął. #3 Patron dzieci… złodziei i lichwiarzy… Święty Mikołaj z Miry to grecki biskup, żyjący w IV wieku w Azji Mniejszej (dzisiejsza Turcja). Jak przystało na prawdziwego świętego, czynił cuda na lewo i prawo, pomagał potrzebującym, czasem kogoś też wskrzesił. Z czasem stał się patronem dzieci, złodziei i lichwiarzy… #4 Wcale nie ma tak dużo roboty! Na świecie jest ponad 2 miliardy dzieci (osób poniżej 18. roku życia), ale Św. Mikołaj nie odwiedza małych muzułmanów, hindusów, buddystów czy żydów. To zmniejsza liczbę dzieciaków o blisko 85 proc. do „zaledwie” 378 milionów 🙂 Ma też trochę więcej czasu niż 24 godziny. Zważywszy na strefy czasowe i ruch obrotowy Ziemi, jego czas pracy wydłuża się do 31 godzin! #5 Tymczasem w Holandii Według holenderskiej tradycji Mikołaj znany jako Sinter Klaas ujeżdża pięknego, białego rumaka i ma zwyczaj zostawiania prezentów w specjalnie przygotowanych przez domowników drewnianych butach. To holenderskie rodziny, które wyemigrowały w XVIII wieku do Stanów Zjednoczonych przeniosły tam ze sobą Mikołaja. Ten sam Mikołaj, po latach stał się reklamową twarzą Coca-Coli. #6 Nie ma prezentów? Podczas amerykańskiej wojny secesyjnej zorganizowana przez północne stany morska blokada była wyjątkowo efektywna – przez pewien czas południe odcięte było od wielu importowanych towarów. Dzieciom, które nie potrafiły zrozumieć braku bożonarodzeniowego prezentu, rodzice musieli tłumaczyć, że Mikołaj nie dał rady przedrzeć się przez jankeskie statki. #7 Nieco inaczej Kostaryka, Kolumbia i część Meksyku nie jest obsługiwana przez Mikołaja. Zgodnie z tamtejszą tradycją osobą roznoszącą prezenty jest El Niño Jesus, czyli Dzieciątko Jezus #8 Jingle Bells Piosenka „Jingle Bells” kojarzona ze zbliżającymi się saniami Mikołaja skomponowana została w 1857 roku jako utwór, który został wykonany podczas tradycyjnych obchodów Świąt Dziękczynienia w jednej z bostońskich szkół niedzielnych. Z jakiegoś powodu piosenka ta zyskała ogromną popularność i wkrótce zaczęto ją też śpiewać podczas świąt Bożego Narodzenia. #9 Rollo czy Rudolf? Czerwononosy renifer zgodnie z tradycją nazywał się Rollo, później zaczęto mówić na niego Reginald. Rudolfem nazwał go piosenkarz Robert autor kompozycji “Rudolph the Red-Nosed Reindeer”. #10 Mikołaj współcześnie Obecny wizerunek – czerwony płaszcz i czapka – został spopularyzowany w 1930 roku przez koncern Coca-Cola, dzięki reklamie napoju stworzonej przez amerykańskiego artystę, Freda Mizena. Z pewnością reklama ta pomogła utrwalić w powszechnej świadomości taki kostium świętego. Rok później nowy wizerunek św. Mikołaja przygotował, także na zlecenie Coca-Coli, Haddon Sundblom. Najbardziej charakterystyczny element stroju świętego Mikołaja – czerwona czapka z białym pomponem, stała się jednym z komercyjnych symboli świąt Bożego Narodzenia. za wikipedia, oraz
Święty Mikołaj Biskup Kolorowanka Do Wydruku. Chyba że skorzystacie z naszych listów do świętego mikołaja gotowych do wydruku. Święty mikołaj odwiedza wszystkie grzeczne dzieci. Świety Mikołaj Biskup uploaded/Święty Mikołaj Biskup/swiety mikolaj Kolorowanki święty mikołaj do druku to idealne rozwiązanie dla dzieci. Sprawdź swoją listę, bądź grzeczny i upewnij się, że
.Święty biskup i wyznawca (zm. ok. 350). Znany również jako: św. Mikołaj z di Giovanni, 1455-60Lindenau Museum w Altenburgu, Turyngia Urodził się w Patarze w Lycji, jako jedyny syn bogatych chrześcijan, Epifaniusza i Johanny. Od najmłodszych lat był wychowywany w bojaźni Bożej i pobożności. Gdy rodzice zmarli w czasie epidemii, wychowaniem chłopca zajął się jego wuj Mikołaj, biskup Patary. Z jego rąk przyjął święcenia kapłańskie i pewien czas św. Mikołaj spędził w klasztorze św. Mikołaja"Speculum historiale" V. de Beauvais, XVw. Został wybrany biskupem Miry (Myry), gdzie wkrótce zasłynął świętością i licznymi cudami. Był obecny na soborze w Nicei, gdzie potępił herezję ariańską, niektóre źródła podają, że spoliczkował Ariusza. Św. Mikołaj zmarł 6 grudnia około roku 350. Został pochowany w św. MikołajaFra Angelico, 1447-48Galleria Nazionale dell'Umbria w Perugii Gdy Mira dostała się w ręce Saracenów relikwie św. Mikołaja zabrali żeglarze włoscy i w 1087 roku przewieźli do Bari, gdzie wybudowano kościół ku jego czci, przy którego konsekracji był obecny papież Urban II. Sanktuarium wkrótce stało się jednym z najbardziej znanych miejsc pielgrzymkowych w Europie, a sławę miejsca zwiększały cuda, jakie działy się u grobu świętego biskupa. Na pamiątkę przeniesienia relikwii w dniach 7-9 maja w Bari odbywa się wielkie święto, Festa di San Nicola. W dniu 8 maja relikwiarz św. Mikołaja jest przewożony łodzią wzdłuż wybrzeży miasta, towarzyszą mu łodzie św. Mikołaja w Bari Co roku relikwie św. Mikołaja wydzielają mannę, pachnącą u grobu św. Mikołaja w BariGentile da Fabriano, fragm. Ołtarza QuaratesiNational Gallery of Art w WaszyngtonieSarkofag w którym spoczywał św. Mikołaj w Mirze W 1950 roku archidiecezja Bari wydała zgodę na zbadanie relikwii przez naukowców, przy okazji remontu kaplicy z sarkofagiem. Latem 2005 roku na podstawie danych, uzyskanych przez naukowców w czasie badań, antropolog Caroline Wilkinson z uniwersytetu w Manchester dokonała rekonstrukcji twarzy św. Mikołaja. Rekonstrukcja twarzy św. Mikołaja Kult św. Mikołaja w Polsce Pierwsze kościoły ku czci Świętego ufundowano w XII wieku w Olechowie i Gieczu. W XIII i XIV stuleciu co siódmy nowo poświęcony kościół w diecezji poznańskiej nosił wezwanie św. Mikołaja. Powstawały liczne bractwa, a w XVII wieku teatry jezuickie wystawiały dramaty o życiu Świętego. Dzień 6 grudnia był wielkim świętem pasterskim, w wigilię pasterze pościli, aby uprosić ochronę swoich stad przed wilkami. Był to również dzień ofiar składanych w kościele. Zwyczaj obdarowywania dzieci w tym dniu słodyczami do Polski przyszedł z Niemiec, około 1840 roku. Kościół św. Mikołaja w Pierśćcu W Pierśćcu, nieopodal Skoczowa, w XVI wieku wystawiono kaplicę ku czci św. Mikołaja, a w XIX wieku wybudowano nowy kościół mu poświęcony. Znajduje się w nim cudowna figura Świętego, pochodząca z XV wieku. Legenda mówi, iż kaleki pasterz wyrzeźbił figurę, a obawiając się reprymendy za marnotrawienie czasu, schował ją w stogu siana. Pewnego dnia ze stogu zaczęło się wydobywać niezwykłe światło i mieszkańcy wsi odkryli ukrytą figurę św. Mikołaja. Ustawili ją na najwyższym wzniesieniu we wsi, aby pokazywała zbłąkanym drogę. W czasie pożaru w 1616 roku, gdy cała miejscowość się spaliła, tylko św. Mikołaj ocalał. Protestanci kilkakrotnie wyrzucali Świętego z kaplicy, ale ona zawsze wracała na swoje miejsce. Postanowili odrąbać jej ręce i nogi, a później wrzucić do Wisły. Gdy pewnej nocy zbłądzili w drodze, zobaczyli światło, które naprowadziło ich na drogę. Ku ich zdumieniu światło pochodziło z figury, którą wyrzucili. Wzięli ją i zanieśli na jej miejsce. Kult św. Mikołaja w Pierśćcu rozkwitł w XIX wieku. W 1965 roku biskup Czesław Kominek przywiózł z Bari relikwiarz św. Mikołaja. Kościół św. Mikołaja w Gieczu Relikwie św. Mikołaja znajdują się również w kościele z XVIII wieku, pod jego wezwaniem w Dzielowie, niedaleko Głubczyc. Sprowadzono je z Bari w 1968 roku. Bractwa św. Mikołaja działały w Lublinie, Borszewicach, Malanowie, Sadlnie, Warcie, Wierzchach (do II wojny św.), w niektórych miejscowościach działają nadal: w Korytach (od 1810) i w Końskich (od 1540).Apoteoza św. Mikołaja (ze św. Łucją i św. Janem Chrzcicielem)Kościół NMP z góry Karmel (Santa Maria dei Carmini) w Wenecji Patron: Rosji, Grecji, Lotaryngii, Apulii, Bari, Neapolu, Sycylii, Amsterdamu. Dzieci, żeglarzy, rybaków, kupców, podróżników, farmaceutów, łuczników, piekarzy, bednarzy, stajennych, sędziów, studentów, narzeczonych. Wzywany w obronie przed złodziejami. Panny zwracają się do św. Mikołaja z prośbą o dobrego męża. Ikonografia: Przedstawiany jako biskup. Jego atrybutem jest: mitra, pastorał, trzy złote kule, trzy sakiewki, trójka dzieci, księga, statek, kotwica, ampułki, jałmużniczka. Antyfonarz włoski, II poł. XVw. Impresje muzyczne: Franz Joseph Haydn "Missa Sancti Nicolai" Giovanni Bononcini "San Nicola do Bari" (1693, oratorium) Modest Mussorgski "Missa Sancti Nicolai" Benjamin Britten "Saint Nicholas" (1948, kantata) Arvo Part "Ode III Holy Nicholas" Jacek Kowalski "Legenda o św. Mikołaju" Impresje filmowe: "Nicholas of Myra - the story of saint Nicholas" (2009, reż. Gerald Hartke)Św. Mikołaj wskrzeszający trzech chłopcówGodzinki Anny z Bretanii, il. Jean Bourdichon, XVIw. Varia: W grudniu 2009 roku rząd turecki zgłosił oficjalne żądanie wydania relikwii św. Mikołaja, podając w uzasadnieniu, iż zostały one nielegalnie wywiezione z Lycji (obecna Turcja) oraz że sam Święty chciał być pochowany w miejscu swoich narodzin (za BBCNews).Relikwiarz św. Mikołaja, św. Mikołaja w Sint-NiklaasRelikwiarz św. MikołajaKatedra św. Szczepana i św. Serwacego w Halberstadt, Saksonia-Anhalt Przysłowia: Jeśli św. Mikołaj lodu nie roztopi, długo będą chuchać w ręce chłopi. Róża damasceńska St. Nicholas Legendy: Pewien mieszkaniec Patary stracił swój majątek i nie mógł zapewnić posagu swoim trzem córkom, więc postanowił zmusić je do zarabiania na życie w niemoralny sposób. Gdy św. Mikołaj o tym usłyszał, nocą zakradł się do domu tego człowieka i zostawił trzy mieszki wypełnione złotem. Trzy dziewczęta dzięki temu mogły wyjść za Museum we Wiedniu Św. Mikołaj pojawił się również przed marynarzami, którzy nie mogli dopłynąć do wybrzeży Lycji, ponieważ rozpętała się straszna nawałnica i doprowadził ich bezpiecznie do brzegu. Lektura: Jakub de Voragine "Złota legenda" - "Żywot św. Mikołaja" Zofia Kossak "Legenda o św. Mikołaju z Pierśćca".
.
  • 2wgp6fcx5r.pages.dev/745
  • 2wgp6fcx5r.pages.dev/676
  • 2wgp6fcx5r.pages.dev/470
  • 2wgp6fcx5r.pages.dev/159
  • 2wgp6fcx5r.pages.dev/978
  • 2wgp6fcx5r.pages.dev/183
  • 2wgp6fcx5r.pages.dev/664
  • 2wgp6fcx5r.pages.dev/767
  • 2wgp6fcx5r.pages.dev/718
  • 2wgp6fcx5r.pages.dev/996
  • 2wgp6fcx5r.pages.dev/1
  • 2wgp6fcx5r.pages.dev/421
  • 2wgp6fcx5r.pages.dev/193
  • 2wgp6fcx5r.pages.dev/468
  • 2wgp6fcx5r.pages.dev/873
  • swiety mikolaj biskup rysunek